poniedziałek, 25 marca 2013

John Maxwell Coetzee, "Hańba"

Bohaterem powieści Hańba J. M. Coetzee'go jest pięćdziesięciodwuletni David Lurie. Jest on dwukrotnie rozwiedzionym mężczyzną - degustator kobiecych wdzięków. Wiedzie samotne, uporządkowane życie, które co czwartek wypełnia mu towarzystwo egzotycznej Sorayi.
Profesor literatury brytyjskiej na uniwersytecie w Kapsztadzie nawiązuje romans z młodziutka studentką, Melanie Isaacs. Niedługo później zostaje oskarżony przez nią o molestowanie seksualne, za co traci pracę na uczelni.
David wyjeżdża w daleką podróż w głąb afrykańskiego lądu, by odnaleźć swoją córkę, Lucy, która wiele lat wcześniej zaszyła się na odludnej farmie.
Nie zaznaje jednak spokoju, farma zostaje napadnięta, Lucy zgwałcona - efektem jest ciąża, a on poturbowany. Lucy nie zgłasza napaści na policję. Nie czuje się bezpiecznie, zamyka się w sobie, zarzuca wszystko to, co do tej pory było dla niej najważniejsze. mimo to nie chce przedsięwziąć żadnych kroków, które mogłyby przywrócić sprawiedliwość i porządek. Kiedy jeden z gwałcicieli pojawia się na farmie, nie zgadza się go zadenuncjować. Chce urodzić dziecko pochodzące z gwałtu, a żeby zapewnić sobie bezpieczeństwo, zgadza się zostać trzecią żoną czarnoskórego zarządcy swojej farmy, Petrusa, (a zarazem kuzyna jednego ze sprawców). Uważa, że gwałt jest ceną, jaką musi zapłacić, aby móc mieszkać na tej ziemi. Oddaje siebie w ofierze, będąc przekonaną, iż jest to słuszne i właściwe. Że tylko tak będzie miała prawo zapuścić tu korzenie. Pod koniec Lurie pracuje jako wolontariusz przy usypianiu chorych zwierząt.

Tytułowa hańba ma wiele odcieni:
  • hańba Davida i Melanie - z powodu romansu,
  • hańba Lucy - gwałt,
  • relacje między społecznością białych a czarnych mieszkańców Południowej Afryki,
  • relacje pomiędzy Davidem a Lucy,
  • stosunek ludzi do umierających w klinice Bev Shaw zwierząt.

Coetzee opisuje życie w Południowej Afryce. Pisarz opowiada o historii RPA, o Apartheidzie i o dramatach, jakie nadal rodzi pamięć historyczna i nienawiść rasowa.

Coetzee za swą powieść otrzymał prestiżową Nagrodę Bookera 1999 przyznawaną za najlepszą powieść anglojęzyczną roku.
W 2008 r. Hańba doczekała się ekranizacji w reżyserii Steve'a Jacobsa. W rolę profesora Luriego wcielił się John Malkovic.


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Będziemy wdzięczni za Twój komentarz. Pamiętaj, że każdą myśl możesz wyrazić w sposób kulturalny, jeśli tylko tego zechcesz.